In bijna alle teams waar we komen, is het een beetje zoeken. Ook in onze eigen organisatie stellen we dat vast. Het idee dat het allemaal terug zoals 'vroeger' wordt, is ondertussen definitief in de prullenbak gegooid. We beseffen allemaal dat we verder gaan vanaf hier, met alles wat we meegemaakt hebben, met alle veranderingen van dien: veiligheidsmaatregelen, andere bezoekregelingen, thuiswerken, enz. Ieder gaat er op zijn manier mee om en dat zorgt soms voor spanning in een team.
Om ervoor te zorgen dat we verbonden blijven samenwerken en elkaar blijven begrijpen, is het belangrijk om af en toe ruimte te maken om samen uit te zoomen om te kijken of we nog met de 'juiste' dingen bezig zijn. Een model dat daarbij kan helpen zijn de Logische niveaus, ontwikkeld door Bateson en Dilts. Dit model gaat ervan uit dat er 6 niveaus zijn waarop mensen denken, leren en functioneren. Het model kent een hiërarchie wat betekent dat een hoger niveau de niveaus eronder mee richting geeft. Een verandering in een hoger niveau heeft dus effect op de lagere niveaus, terwijl verandering in een lager niveau niet per sé effect heeft in een hoger niveau.
Hierboven zie je de verschillende niveaus:
- Omgeving: Waar ben ik?
- Gedrag: Wat doe ik?
- Vaardigheden: Wat kan ik?
- Overtuigingen: Wat geloof ik?
- Identiteit: Wie ben ik?
- Visie: Waar sta ik voor?
Bij spanningen helpt dit model om wat er gebeurt op het juiste niveau te bekijken en van daaruit een oplossing te laten ontstaan. Een situatie staat immers nooit op zich. Ze heeft altijd te maken met hoe jij of je collega's naar deze situatie kijken en hoe jullie ermee omgaan. Als die perspectieven duidelijk worden, komt er vaak meer begrip en sneller een gewenste verandering.
Zo horen we wel eens dat zorgverleners kamers van bepaalde zorgvragers vermijden. Collega's beginnen dan al snel te speculeren: 'ze zal schrik hebben voor COVID en ze laat ons hier nu wel mooi voor opdraaien. Dat kan natuurlijk het geval zijn. Maar er kunnen heel verschillende redenen zijn. Om meer helderheid te krijgen, helpt het om door te vragen op het vertoonde gedrag: Wat maakt dat de zorgverlener de kamer vermijdt? Heeft het te maken met de nodige vaardigheden en competenties?
Vooral in de eerste lockdown hoorde ik dit veel terugkomen: dat zorgverleners zich onbekwaam voelden om de juiste zorgen toe te dienen bij COVID-patiënten. Waar gelooft de zorgverlener in? Wat is belangrijk voor hem/haar? Misschien heeft hij zelf iemand uit een risicogroep thuis, waardoor voorzichtigheid op dat moment belangrijker is dan collegialiteit. En wie wil die persoon zijn? Zo hebben we verschillende zorgverleners horen zeggen dat ze regelmatig hun persoonlijke grenzen overschrijden omdat ze vooral een solidaire collega willen zijn. En stel dat jullie solidariteit als team hoog in het vaandel dragen, hoe toont zich dat dan? Welk gedrag verwachten jullie van van collega's? En waar liggen grenzen? Waar staan jullie voor als team? Waar leg je deze dagen de focus op? Op een heldere structuur, op een warm huis, op hoge veiligheid? Wat heeft prioriteit? En hoe uit zich dat dan in wat jullie doen?
In tijden van transitie is het belangrijk om je regelmatig te richten op de hogere niveaus. En van daaruit weer af te dalen om zo te kijken of dat zich ook daadwerkelijk toont in passend gedrag. Helderheid in de hogere niveaus geeft ook meer begrip onder teamleden. En dat is soms al genoeg om de verbondenheid te versterken en weer met meer energie aan de volgende shift te beginnen.
Dus merk je een spanning op in je team. Kijk op welk niveau de persoon die erover spreekt, vertelt. Dat zal in de meeste gevallen op de laag van 'omgeving' of 'gedrag' zijn: wie, wat, waar, wanneer, … En begin dan door te vragen, zodat je meer inzicht krijgt in wat er achter het gezegde zit aan overtuigingen en opvattingen. Het zal direct meer helderheid brengen en vaak ruimte voor onverwachte nieuwe oplossingen.
Veel succes ermee!
Wij bieden graag ondersteuning!
Merk je dat de spanning blijft hangen of wil je gewoon even ruimte maken voor je team om deze hectische tijden te verteren, wij komen jullie graag ondersteunen.
Denk daarbij aan:
- spanningen en polarisatie in het team rond COVID-maatregelen, afwezigheden, vaccinaties, gemaakte fouten, problemen met families of zorgvragers, over-emotionaliteit door vermoeidheid, … omzetten naar een verbonden samenwerking
- een aangepaste overlegcultuur in deze veranderende tijden creëren
- hoe als leidinggevende je draai vinden met je team en je medewerkers in zware tijden ondersteunen
- ...
Aarzel niet om ons te contacteren met jouw probleem en we denken graag met je mee. Want in het hart van elke moeilijkheid ligt een kans!!
Team Communicatie
Vormingscentrum Hivset